CHP’li Bakırlıoğlu’ndan Karadeniz Gazı Eleştirisi
Haber MErkezi
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi olarak yaptığı açıklamalarda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alpaslan Bayraktar’ın Karadeniz Gazı ile ilgili soru önergesine verdiği yanıtlara tepki gösterdi. Bakırlıoğlu, Karadeniz Gazı’ndaki maliyetlerin açıklanmadığını ve bu konunun "sır gibi saklandığını" dile getirdi. Erdoğan’ın seçim vaadi olarak sunduğu Karadeniz Gazı’nın maliyet aşamalarının netleştirilmemesi, Bakırlıoğlu tarafından şeffaflık eksikliği olarak eleştirildi.
Ayrıca Bakırlıoğlu, Sakarya Gaz Sahası'ndaki boru hattında yaşanan sorunlar ve arızaların sektördeki temsilciler tarafından dile getirildiğini, ancak bu konuda da detaylı bir açıklama yapılmadığını belirtti. Maliyetler ve sürecin şeffaflığı konusunda tekrar çağrıda bulunan Bakırlıoğlu, özellikle yüzer üretim tesislerinin ve doğal gaz hattında yapılan yatırımların detaylarının kamuoyu ile paylaşılmasını talep etti.
Bu bağlamda, Bakırlıoğlu’nun yönelttiği sorular arasında, gaz üretim sürecinin maliyetleri, kullanılan sondaj gemilerinin harcamaları ve boru hattındaki teknik sorunların yanı sıra, gaz üretiminin neden geciktiği gibi sorular yer alıyor.
Bakan Bayraktar’ın önergesine verdiği yanıtların sorduğu sorulara oldukça uzak olduğunu ve Sakarya Gaz Sahası’ndaki boru hattında sürekli arızalar meydana geldiği iddialarının sektör temsilcileri tarafından dile getirilmeye başlandığını vurgulayan Bakırlıoğlu şöyle konuştu: ”Bakan’ın gönderdiği yanıtta dişe dokunur tek bilgi; Faz 2 projesi kapsamında üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere yüzer üretim tesisi tedarik edilmesidir. Şimdi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na ilk önergede yanıtlanmayan maliyet sorularını, önerge yanıtında tedarik edildiği ifade edilen yüzer tesisin maliyetini ve sektör temsilcilerinin son günlerde sıklıkla dile getirdiği; doğalgaz hattında sürekli arızalar meydana geldiği, bu nedenle mevcut sözleşmelerinin iptal edileceği ve yeni hat döşeneceği iddialarını da yeni bir önerge ile soruyorum. Sayın Bakan’a buradan maliyetleri açıkması konusunda da çağrıda bulunuyorum. Köprüler, şehir hastaneleri otoyollarının anlaşmaları ticari sır; kendi çıkardığımız doğalgaz da mı sır olacak?”
Bakırloğlu, yeni önergesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan’ı Alpaslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu:
1- Sakarya Gaz Sahası Projesi Geliştirme Faz-2 projesi kapsamında üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere tedarik edilen yüzer üretim tesisinin maliyeti ne olmuştur?
2- Sakarya Gaz Sahası’ndaki boru hattında sürekli arızalar meydana geldiği ve bu nedenlerle mevcut sözleşmelerinin iptal edileceği ve yeni bir hat yapımı gerçekleşeceği iddiaları doğru mudur?
3- Sakarya Gaz Sahası’nda iptal edilen sözleşmeler var mıdır? Varsa hangi sözleşmeler, ne gerekçe ile iptal edilmiştir?
4- 7/13981 esas numaralı önerge yanıtınızda neden maliyetlerle ilgili hiçbir soruya yanıt verilmemiştir?
5- Sakarya Gaz Sahası’nda bulunan Oruç Reis ve Barbaros Hayreddin sismik araştırma gemilerinin; Fatih ve Yavuz sondaj gemilerinin, daha çok kuyu tamamlama faaliyetlerinde kullanıldığı anlaşılan Kanuni sondaj gemisinin ve bunlara eşlik eden Platform Destek gemilerinin gaz rezervi arama, bulma ve bulunan rezervleri çıkarma maliyetleri nedir?
6- Söz konusu sondaj gemileri, ihaleyle mi alınmıştır? Satın alma, bakım onarım, “start-up” maliyetleri için ne kadar para ödenmiştir?
7- “Yerli ve milli” olarak üretileceği söylenen gazın üretimi işinin “anahtar teslimi” verildiği Schlumberger-Subsea Seven ve Wood konsorsiyumuna ödenen bedel nedir?
8- Deniz dibine döşenen boru hattı için İtalyan Saipem’e ne kadar para ödenmiştir?
9- Doğal gazla birlikte hatta giren kumun borularda ve vanalarda tahribat yarattığı iddiaları doğru mudur? Doğruysa, bu neden öngörülememiştir?
10- Şimdi de bir başka yabancı şirket aracılığıyla üretim platformu satın alma hazırlıkları yapıldığı iddiası doğru mudur?
11- Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından seçim öncesi müjde olarak açıklanan ve Nisan 2023’te doğal gaz üretimi gerçekleştirileceği söylenen Karadeniz’de, neden ilk üretim ancak Eylül 2023’te yapılabilmiştir? Bu gecikmenin sebebi nedir?
12- Sakarya gaz sahasında bugüne kadar yapılan işlerin toplam maliyeti nedir? İkinci faza geçilmesi durumunda toplam maliyet ne olacaktır?
13- Bugüne kadar üretilen doğal gazın metreküp maliyeti nedir?
14- 2026 yılında ikinci fazda günde 40 milyon metreküp üretim hedeflenmekteydi. Bugün ilk faz için belirlenen hedef olan 10 milyon metreküp üretiminin çok gerisindeyiz. Bu durumda günde 40 milyon metreküp hedefine ne zaman ulaşılacaktır? İddia edilen rezervin optimum koşullarda üretilebilmesi için kaç kuyu açılması gerekmektedir? Bugüne kadar Sakarya Gaz Sahası’nda açılan kuyuların ortalama maliyetleri ne kadardır?
15- Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdulhamid Han sondaj gemilerinin keşif çalışmalarına başladığı tarihten bugüne kadar buldukları doğal gaz rezervi miktarı (yerinde doğal gaz rezervi ve üretilebilir doğal gaz rezervi) ve faaliyetlerinin toplam maliyeti nedir?
16- Asli görevi, petrol ve doğal gaz arama, sondaj ve üretimi olan TPAO’nun yönetim kurulunda tek bir yerbilimcinin (petrol mühendisi, jeolog, jeofizikçi, vb.) bile yer almamasını nasıl açıklarsınız?
17- Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisi’nin TPAO’ya maliyeti nedir?
